Historia - Bank

Historia Banku

Łącki Bank Spółdzielczy to jedna z najstarszych spółdzielczych instytucji bankowych na Sądecczyźnie. Pierwsze Walne Zebranie zorganizowane przez grono działaczy i obywateli, którzy zadeklarowali przystąpienie do spółdzielni odbyło się 28 stycznia 1900 roku – powołano Spółkę Oszczędności i Pożyczek w Łącku. Stowarzyszenie z nieograniczoną poręką obejmowało swoim zakresem wsie: Czerniec, Kicznię, Łącko, Maszkowice, Szczereż, Wolicę, Wolę Kosnową, Wolę Piskuliną, Zabrzeż, Zagorzyn i Zarzecze.

Głównymi celami spółki było „starać się o materialne i moralne podniesienie członków Spółki przez:

  • udzielanie członkom w miarę potrzeby, użyteczności celu i w miarę funduszów pożyczek potrzebnych w gospodarstwie przemyśle i handlu, a to z funduszów, które Spółka na ten cel gromadzi przy pomocy wspólnej, nieograniczonej poręki swych członków;
  • danie możności do umieszczania na procent pieniędzy zaoszczędzonych, a marnie leżących, w ten sposób iż spółka przyjmuje i oprocentowuje wkłady oszczędności;
  • popieranie tworzenia spółek i stowarzyszeń zarobkowych i gospodarczych w okręgu spółki.”

Zasady funkcjonowania tego typu spółek opracował dr Franciszek Stefczyk w oparciu o system kas Raiffeisena i dostosował go do warunków polskich.

Zasady funkcjonowania kas były następujące:
  • niskie udziały,
  • duża liczba członków,
  • małe koszty działalności (prowadzone w dużym stopniu społecznie),
  • walka z lichwą, udostępnienie pożyczek mniej zamożnym ludziom,
  • mały teren działania,
  • solidarna poręka,
  • bezpłatne pełnienie obowiązków,
  • wykluczenie weksli.

Po śmierci Franciszka Stefczyka w 1925 dla uczczenia założyciela, spółki przyjęły nazwę Kas Stefczyka. Już pierwsze lata działalności Spółki należały do udanych. Systematycznie zwiększały się obroty, ilość gromadzonych wkładów a także wielkość udzielanych pożyczek. Dynamiczny rozwój w tym okresie Spółka zawdzięczała przełożonym Zarządu, którymi byli: Panteleon Lenartowicz, a następnie ks. Jan Piaskowy. W okresie międzywojennym Spółka uczestniczyła w życiu społecznym, przyczyniała się do zakładania innych spółdzielni, kółek rolniczych. W okresie bardzo wysokiej inflacji, lata 1922-24, udziałowcy spółki, a zwłaszcza posiadający wkłady oszczędnościowe, ponieśli znaczne straty. Katastrofalnie niska wartość pieniądza spowodowała spadek zaufania do Spółki.

Po 1948 roku kasy zostały silnie upaństwowione, uzależnione od polityki państwa. Kasa zmieniła swoją nazwę na Gminną Kasę Spółdzielczą. W 1957 nastąpiły zmiany w prawie bankowym. Na mocy ustawy kasy zaczęły odzyskiwać swój spółdzielczy charakter, odbudowywano wkłady i zmieniono nazwę na Kasy Spółdzielcze.

Dynamiczny rozwój kasom spółdzielczym dało nowe prawo spółdzielcze z 1962 roku, które rozszerzyło kompetencje spółdzielni, a pomoc ze strony strony Centralnego Związku Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowych, pełniącego funkcję centrali organizacyjno-rewizyjnej, pozwalała na wprowadzenie nowoczesnych maszyn liczących i księgujących, budowę budynków bankowych, oraz podwyższanie kwalifikacji i umiejętności Pracowników.

Na mocy ustawy z 20 lipca 1975 kasy zostały połączone z Państwowym Bankiem Rolnym i przekształcone w Bank Gospodarki Żywnościowej. Oznaczało to ponowne upaństwowienie kas i ograniczenie ich rozwoju.

Dopiero w 1990 roku, BGŻ przestał być bankiem krajowym, centralą dla banków spółdzielczych, a samorządność spółdzielcza została rozszerzona. Łącki Bank Spółdzielczy aktywnie włączył się w tworzenie Banku Unii Gospodarczej w Warszawie, banku zrzeszającego, w którym pozostał aż do 2002 roku. W 2002 roku w wyniku połączenia 6 banków zrzeszających powstał Bank Polskiej Spółdzielczości – BPS S.A. Przynależność do Zrzeszenia miała na celu poprawę jakości świadczonych usług, bezpieczeństwa oraz korzystania z nowoczesnych rozwiązań będących poza zasięgiem finansowym lokalnego banku spółdzielczego.